Údar:
Sara Rhodes
Dáta An Chruthaithe:
11 Feabhra 2021
An Dáta Nuashonraithe:
1 Iúil 2024
Ábhar
Tá aiseanna na Breataine agus na hÉireann an-difriúil, áfach, glacann sé beagán cleachtaidh leis na daoine neamhionannaithe idirdhealú a dhéanamh eatarthu. Nuair a bheidh roinnt ama caite agat ag éisteacht le haicinn éagsúla, níor chóir go mbeadh sé ró-deacair foghlaim conas an difríocht eatarthu a insint. Níos tábhachtaí fós, ní mór duit cuimhneamh go bhfuil go leor athruithe réigiúnacha eile ar aiseanna na Breataine agus na hÉireann. Mar shampla, labhraíonn daoine i gContae Chorcaí go difriúil ó dhaoine i gContae Ard Mhacha, agus labhraíonn daoine i gCorn na Breataine ar bhealach difriúil ná daoine sa Chaisleán Nua, Glaschú, nó Caerdydd.
Céimeanna
Modh 1 de 2: Príomhdhifríochtaí
1 Faigh amach na príomhdhifríochtaí san fhuaimniú. Cé gur féidir leat béim a chur gan staonadh ar ghnéithe accent na Breataine agus na hÉireann, tá difríochtaí móra ar leith ann maidir le fuaim agus fuaimniú focail ar fiú aird a thabhairt orthu. Nuair a labhraíonn duine, éist go cúramach agus déan iarracht na comharthaí tréith seo a leanas a aithint: - I mBéarla na hÉireann, fuaimnítear an litir "r" i ndiaidh na gutaí. Is minic a fhágtar ar lár é i mBéarla na Breataine.
- Tá an “e” i bhfuaimniú na Gaeilge níos cosúla leis an “e” in “bet” in ionad “ei” in “bait”.
- Tá an fhuaim "o" i bhfuaimniú na Gaeilge níos cosúla le fuaim na gutaí i "paw" ná an fhuaim "ou" i "cóta".
- Is minic gurb é "t" nó "d" an fhuaim "th" i bhfuaimniú na Gaeilge. Mar sin is "stáin" é "tanaí" agus "dis" é seo.
2 Foghlaim na difríochtaí in úsáid focail. Is minic a bhíonn struchtúr abairte agus úsáid focal Béarla na hÉireann difriúil ó Bhéarla na Breataine. Díreach mar atá le fuaimeanna, múineann éisteacht le haicinn éagsúla duit tréithe a shainaithint a léiríonn tír an chainteora. Tugann difríochtaí sa chomhréir agus sa mhodh cainte an teanga le cáilíochtaí agus leideanna uathúla. - Deir na Gaeil “bí” nó “déan” in ionad “de ghnáth”. Déanaim obair ... = Oibrím de ghnáth.
- Úsáideann na Gaeil “tar éis” agus iad ag cur síos ar eachtra atá díreach tar éis tarlú. In ionad “Bhí mé díreach tar éis an beoir a ól” deir an t-Éireannach “Bhí mé tar éis an beoir a ól”.
- Úsáideann Éireannaigh “don’t be” i riachtanas, mar shampla, “Ná bíodh imní ort faoi sin”.
- Fágann Éireannaigh ar lár "más", "sin", agus "cibé acu", mar atá in "Inis dom an bhfaca tú an seó".
- Cuireann na Gaeil tús le habairt le “is ea” nó “bhí”, mar shampla, “Ba í Sam an bhean ab fhearr”.
- Is minic a úsáideann Éireannaigh ailt cinnte i gcás nach n-úsáideann cainteoirí Briotanacha. Mar shampla, "Tá mé ag dul go Bóthar Malone".
3 Foghlaim conas nathanna coitianta Gaeilge a aithint. Chomh maith leis an líon mór accent i réigiúin na Breataine agus na hÉireann, tá líon gan teorainn frásaí agus nathanna sainiúla ann a léiríonn bunús duine. Trí chuid acu a aithint, is féidir leat a rá an bhfuil an duine ag labhairt le blas beag nó an bhfuil an t-accent sin ag dul in olcas de réir a chéile de réir mar a bhí an cainteoir ina chónaí in áit eile. Tá milliún sampla ann, mar sin níl anseo ach roinnt de na héagsúlachtaí is aitheanta i mBéarla na hÉireann: - Is féidir leat na Gaeil a chloisteáil ag rá "cad é an craic?" nó a ngníomhartha a mhíniú trí rud éigin a dhéanamh “don craic”. Déanta na fírinne, ciallaíonn "craic" "spraoi", ach "cad é an craic?" an bealach eile é le rá "conas atá rudaí?" nó "cad atá ar siúl?"
- Freisin féadfaidh na Gaeil fiafraí díot "cá bhfuil an cuing?" Níl aon bhaint aige le huibheacha, is focal cineálach é “yoke” ar “rud”, ach is dócha nach gcloisfidh tú Briotanaigh ag úsáid an chomhthéacs seo.
- Féadfaidh Éireannach iarraidh ort gan “tabhairt amach”. Go deimhin, ciallaíonn sé "gearán", mar sin má bhíonn duine "ag tabhairt amach" go minic, ciallaíonn sé go mbíonn siad i gcónaí ag gearán.
4 Foghlaim conas nathanna coitianta na Breataine a aithint. Díreach mar atá leis na pasfhocail a fheileann do na Gaeil, is iomaí abairt a úsáidtear sa Bhreatain agus nach bhfuil le fáil in Éirinn. Is é an t-aon bhealach chun iad a fhoghlaim i ndáiríre ná staidéar a dhéanamh ort féin ar líon mór scannán, clár teilifíse, leabhair, ceoil agus saothair eile de chuid na Breataine. Ina theannta sin, is minic a thugann frásaí an cainteoir a bhaineann le réigiún áirithe ar shiúl. - B’fhéidir gur chuala tú duine ag fiafraí “conas atá cleasanna?”, Ciall “conas atá rudaí?”
- Má chloiseann tú duine ag rá "owt" nó "nowt", is dóichí gur as Yorkshire an duine seo.
- Má chloiseann tú duine éigin ag rá “tá tú ag caitheamh mboilgeog!” Is dócha gur as Londain an duine seo. Is éard atá i gceist le "Boilgeog a bheith agat" slang rímeach ó "gáire a bheith agat", folctha mboilgeog = gáire.
- Má deir duine éigin “ye cannae be difrifol”, rud a chiallaíonn “ní féidir leat a bheith dáiríre,” is dóichí gur as Albain iad.
Modh 2 de 2: Éisteacht Cleachtais agus Labhairt
1 Éist le samplaí. Ní dócha go dtógfaidh sé tamall fada na difríochtaí idir aiseanna na hÉireann agus na haicinn eile a thuiscint. Mar sin féin, ós rud é nach bhfuil a leithéid de rud ann le haicinn amháin Briotanach nó Éireannach, is é an bealach is fearr le dul i dtaithí ar an iliomad athruithe é a chleachtadh tú féin. Éist le cineálacha éagsúla fuaimniúcháin i bhfíseáin, scannáin nó amhráin ar líne. - Roghnaigh na daoine cáiliúla Briotanacha agus Éireannacha is fearr leat agus éist lena gcaint laethúil.
- Ní gá ach cuardach a dhéanamh ar an idirlíon le haghaidh taifeadtaí fuaime agus físe ag baint úsáide as blas ar leith agus éisteacht leis an méid a aimsíonn tú. Tabhair faoi deara go gcaithfidh an blas a bheith dáiríre, mar sin éist le cainteoir dúchais.
- Tá bunachair sonraí fuaime úsáideacha ar an idirlíon inar féidir leat éisteacht le taifeadtaí ar aiseanna réigiúnacha na hÉireann agus na Breataine.
2 Éist le haghaidh difríochtaí níos sainiúla. Chun díriú i ndáiríre ar na difríochtaí, éist leis na Breataine agus an Ghaeilge na focail chéanna a fhuaimniú, gach ceann acu ar a mbealach féin. Ar shuíomhanna foghlama canúintí, is féidir leat samplaí a fháil de dhaoine a bhfuil blas na Breataine nó na hÉireann orthu ag léamh na bhfocal céanna. - Éist leis na haicinn Béarla ar an leathanach cartlainne canúna seo.
- Éist le haicinn na hÉireann ar an leathanach cartlainne canúna seo.
- Tá samplaí d’fhuaimeanna ó gach cearn d’Oileáin na Breataine ar an leathanach seo.
- Bíonn sé ina chuidiú uaireanta éisteacht le fuaimniú uimhreacha, mar is bealach maith é chun difríochtaí idir haicinn a aibhsiú.
- Luaitear uimhreacha cosúil le trí, seacht agus aon cheann déag ar bhealach difriúil sa Bhreatain agus in Éirinn.
3 Déan iarracht aithris a dhéanamh ar fhuaimniú. Nuair atá smaoineamh soiléir agat ar conas idirdhealú a dhéanamh idir haicinn, is smaoineamh maith é d’éisteacht a choigeartú níos mó trí chleachtadh aithris a dhéanamh ar fhuaimeanna agus tuin chainte áirithe. Déan é seo go príobháideach ar dtús ionas nach cosúil go bhfuil tú ag magadh faoi bhéim duine. - Cuideoidh cleachtadh fuaimeanna a bhaineann go sonrach le haicinn leat tuiscint a fháil ar an gcaoi a bhfoirmítear na fuaimeanna béil seo agus beidh sé níos éasca iad a aithint amach anseo.
- B’fhéidir gurb é an úsáid lyrical de theanga agus accent in amhráin agus i bhfilíocht an bealach is fearr chun sainiúlacht agus áilleacht accent áirithe a thabhairt amach.
Leideanna
- Smaoinigh ar éagsúlacht na haicinn in Éirinn agus sa Bhreatain. Is iomaí fuaimniú a bhaineann le cathracha agus réigiúin éagsúla, agus tá a fhuaim féin ag gach ceann acu.
